Thứ Tư, 11 tháng 3, 2009

BÚT KÝ VUONG THE DUNG

TÌNH THƠ ẤU (Phần II)

Hạnh để quà trong một chiếc hộp carton nhỏ gồm một chai dầu Nhị Thiên Đường và một chiếc khăn tay trắng có làm rouder và có thêu ở góc hai chữ NH đan vào nhau . Đó là một kiểu thêu bình thường bằng chỉ thêu màu xanh có pha trắng lợt, song kiểu chữ viết thì rất đẹp và hết sức cầu kỳ . Sau nầy tôi tìm trong máy vi tính có rất nhiều font chữ nhưng không thấy có loại chữ nào đẹp , mềm mại và kiểu hay như vậy . Có lẽ em lấy kiểu chữ trong các sách dạy thêu ngày xưa …

Chiếc khăn tay bằng vải phin trắng phảng phất thơm mùi bông lài . Tôi giữ chiếc khăn ấy trong hộp rất lâu , và mãi về sau tôi vẫn như thoáng còn nghe thơm mỗi lần mở hộp ra xem…Mùi thơm thật lâu phai và nhiều năm sau nó vẫn còn sống mãi trong ký ức của tôi …

Nhưng mùi thơm làm gì giữ được vĩnh cữu ?

Chuyện thật khó tin … song đó là sự thật , bởi sau nầy, mỗi khi nghe mùi thơm của bông lài thoảng qua là tôi đều nhớ về chiếc khăn tay ngày ấy … thế là những kỷ niệm cũ kéo về chiếm trọn cả hồn tôi .

*

Sau đó , một lần chúng tôi vào nhà Út Mai ăn đám giổ . Buổi tối, chúng tôi ra chỗ thềm nhà ngồi chơi dưới ánh trăng. Thoáng nghe mùi bông lài , tôi lần ra phía trước bẻ được mấy bông đưa cho Hạnh và Út Mai .

Tôi hỏi em :

- Nhà Hạnh trồng nhiều cây bông lài lắm , phải không ?

Hạnh mĩm cười đỏ mặt , không trả lời . Chắc em nghĩ rằng tôi nhắc khéo chuyện chiếc khăn tay em đã ướp hương bông lài …

Mãi về sau chế Tám Rãnh mới bật mí là món quà trong hộp chế mua ấy chỉ là một chai dầu Cao Thiên ( [1]) !

Ồ ! sao lại là dầu Cao Thiên ? Không biết Hạnh nghĩ gì khi nhận món quà đó của tôi ?

Bây giờ trên đầu mỗi đứa chắc đã có vài sợi tóc bạc , nhớ chuyện cũ thời thơ dại chắc chúng ta không khỏi mĩm cười . Song , để có được một chai dầu Nhị Thiên Đường hay một chai dầu Cao Thiên của một người bạn tặng như vậy không dễ gì tìm .

*

Một hôm mới vào trường , Út Mai đưa cho tôi một "con én" xếp - Đó là thư của Hạnh .

Thư chỉ có mấy dòng , đại khái em nói ngày kia nhà Út Mai có đám giổ , em rủ tôi chiều mai vào nhà Út Mai chơi vì mai em cũng có đi …

Lát sau Út Mai lên nói với Ba tôi rằng cô dượng Tám tôi mời ba tôi vô dự đám cúng cơm và chiều mai anh Tư Lương sẽ đem xuồng ra rước Ba tôi . Chế còn nói thêm :

- Mai Cậu cho Dũng vô chơi …

Ba tôi thông báo với học trò là mai nghỉ , hôm nào chúa nhật sẽ học bù .

Chiều hôm sau quả nhiên anh Tư Lương chèo xuồng ra rước cha con tôi bằng chiếc xuồng be 10 lớn …

Hôm ấy chắc là gần ngày rằm nên trời vừa sụp tối đã có trăng và nước lớn đầy mà .

Sông Cái Su chỗ nhà Bác Hai tôi ra vàm sông Gành Hào chừng một cây số nên nước chảy xiết rất mạnh .

Anh Tư Lương buông nhẹ mái chèo cho thuyền trôi xuôi theo dòng nước bạc lấp lánh ánh trăng vàng . Nhà cửa , cây cối hai bên bờ sông như phủ một màu bàng bạc …

Xuồng trôi chầm chậm theo dòng . Cao hứng anh Tư Lương cất tiếng ca một bài ca vọng cổ thật là mùi … Bài ca nói về một người tráng sĩ ngày xưa phải nén lòng dứt áo thê nhi , mang gươm thiêng ra chiến trường giết giặc

Lời ca vừa trầm buồn lại vừa rất hào hùng làm nao cả lòng người …

Sau nầy lên sống ở kinh thành tôi không bao giờ còn được nghe một bài ca vọng cổ trong một khung cảnh như vậy , song hễ mỗi lần nghe nhạc cải lương có bài vọng cổ tôi lại bồi hồi nhớ lại khúc bi tráng ngày xưa …

Hởi ôi ! Trong đời ta , chỉ cần một khung cảnh nên thơ như vậy và tuy là với giọng ca vọng cổ không chuyên như anh Tư Lương cũng đủ khắc họa trong tâm khảm ta bao nổi buồn, nhớ nhung và thương cảm …

Và ta không thể nào quên ! Anh Tư Lương nay đã ra người thiên cổ , nhưng hìn ảnh và tiếng hát của anh vẫn sống mãi trong tôi …

*

Đã đến bến sông nhà cô Tám tôi , xuồng từ từ cặp bến .

Dưới ánh trăng , tôi thấy trên bến có cô Tám tôi, anh Sáu Nguyên , chế Chín Ảnh , chế Út Mai và thoáng bóng Hạnh với mái tóc thề chấm ngang vai .

Lại một lần gặp gỡ ! Thật khó mà quên được !

Quả nhiên , như "lời mời" , em đã có mặt ở dưới bến sông đển đón tôi .

Nhiều năm sau , cho mãi đến bây giờ , mỗi lần hồi nhớ lại buổi gặp gỡ ấy , lòng tôi không khỏi bồi hồi , xao xuyến …

Tôi không biết đó là những kỷ niệm êm đẹp của tuổi hoa niên hay đó là dư vị của tình yêu ?

Đến bây giờ tôi vẫn không biềt !

Song những người trong cuộc như Hạnh , Út Mai chắc là phải biết ? Út Mai đã giả biệt cõi trần vĩnh viển , chế không thể nào nói cho tôi biết điều ấy được nữa , chỉ còn có Hạnh, tôi phải hỏi em xem em đã nghĩ gì trong lần hội ngộ của ngày thơ ấu ấy ?

*

Chúng tôi gặp nhau không phải mắt trong mắt , tay trong tay hay trao đổi những lời tình tứ mặn nồng mà chỉ thoáng trộm nhìn nhau thôi .

Song trong cái liếc mắt nhìn của em tôi đọc thấy biết bao nổi vui mừng khi gặp gỡ ; biết bao tình thân thiết không nói được nên lời và sâu trong đáy mắt đong đầy cả một trời thân thương tha thiết , song vẫn mang chất rụt rè , thơ ngây không muốn bộc lộ ra ngoài …

Ôi ! Đến bao giờ tôi mới quên được đôi mắt tuyệt vời ấy của người xưa ?

Hình bóng của em , nụ cười với chiếc răng khễnh , mái tóc thề chấm ngang vai… cũng có lúc không còn trong trí nhớ của tôi , song đôi mắt ấy thì đến nay tôi mới biết là sẽ theo tôi đến suốt cuộc đời .

Tôi biết tình xưa đã lỡ làng ,

Mà lòng sao mãi cứ riêng mang ,

Ngày mai đến thác lòng tôi vẫn

Cay đắng , bâng khuâng chuyện dỡ dang …

*

Em về với người , tôi với tôi ,

Thôi đừng khơi lại chuyện ly bôi ,

Mà để thêm sầu vương trong mắt ,

Thương tiếc chi nhiều cũng thế thôi !

*

Lâu quá không về Xóm Cái Ngang ,

Để lòng vơi bớt nỗi bẽ bàng ,

Tìm lại người xưa dù trong mộng ,

Để tiếc tình xưa dẫu muộn màng .

Đêm ấy người lớn tụ tập trên nhà nghe máy hát , ăn cháo khuya và nhậu lai rai …

Tôi , Hạnh và Út Mai rủ nhau xuống cầu mát ở bến sông ngồi chơi .

Chúng tôi ngồi hai bên lang can cầu nói vẩn vơ những chuyện học trong trường , những bạn bè , chuyện mưa nắng linh tinh …

Út Mai nói ít , cố tình để cho chúng tôi nói chuyện riêng với nhau . Nhưng những đứa nhóc như chúng tôi , mặc dù trong lòng biết bao điều muốn nói nhưng gặp nhau thì bao giờ cũng e lệ ngượng ngùng , nhất là Hạnh .

Song, hồi ấy và mãi đến bây giờ , chưa bao giờ tôi cảm thấy hối tiếc vì mình đã nói với Hạnh quá ít , cũng như tiếc vì có biết bao điều muốn nói mà chưa nói được …

Trăng đã lên cao . Nước dưới sông đã vực ròng … Chúng tôi trở lên nhưng cũng chưa chịu vào nhà , mà ra ngồi trên thềm nhà lớn của chế Út Mai phía giáp sau vườn để ngắm trăng .

Trong màn đêm tỉnh mịt đó phảng phất mùi thơm của bông lài làm tăng chất thi vị của đêm trăng khiến cho lòng chúng tôi thêm ngây ngất …

Chúng tôi ngồi đó rất lâu , không ai nói câu gì , song trong lòng chúng tôi nói lên biết bao lời thân thiết …

Tôi lần ra thềm bẻ được mấy cánh bông lài đưa cho Hạnh và Út Mai. Tôi thấy Hạnh đưa cánh hoa lên mũi ngữi và gương mặt em thoáng một chút thẫn thờ …

Út Mai nói :

- Bông lài ép vô tập sẽ còn thơm rất lâu …

…Và em gật đầu :

- Ừ , mai em sẽ ép …

Phía cuối thềm nhà có một cây hoa sứ to . Chúng tôi đi lần ra phía đó và dưới ánh trăng , trong màn sương đêm, mùi hoa sứ thơm thoang thoảng làm cho chúng tôi thêm ngây ngất …

Hạnh nhìn lên cây bông sứ những cành trên cao có rất nhiều bông . Em nói với tôi :

- Mai anh bẻ cho Hạnh mấy bông sứ để ép vào tập …

- Ừ , sáng mai anh sẽ bẻ …

Sau nầy mỗi lần nghe bài "hoa sứ nhà nàng" , tuy cảnh không thật giống như vậy , song nó vẫn gợi tôi nhớ đến em và đêm trăng ngày xưa một cách da diết . Mùi hoa sứ đã bao lần làm cho con tim tôi thổn thức , bâng khuâng nhớ cảnh , nhớ người …

Thời gian trôi đi nhanh quá , biết bao vật đổi sao dời , bèo dạt mây trôi , chắc những cánh hoa lài và bông hoa sứ em ép trong tập không còn nữa … cũng như chiếc khăn tay em tặng cho tôi có mùi hoa lài năm xưa cũng đã chôn vùi theo cát bụi thời gian.

Tôi và em , chúng mình tuy tóc đã pha sương nhưng những mùi hoa ấy thì vĩnh cữu trong lòng chúng ta, phải không em?

*

Chiều tối hôm sau , vì Tuấn - anh của Hạnh - bận việc gì đó không vô rước được nên chú Mười và Hạnh theo xuồng anh Tư Lương đưa cha con tôi về .

Chú Mười và Ba tôi ngồi gần phía lái ; tôi và Hạnh ngồi gần phía mũi xuồng …

Khi đưa chúng tôi xuống xuồng , tôi thấy Út Mai còn nhìn Hạnh nheo mắt , cười …

*

Vẫn ánh trăng vàng rãi sáng cả mặt sông , nước đang chảy lớn nên xuồng ngược nước đi chầm chậm . Chúng tôi ngồi bên nhau im lặng .

Trời đêm cao , rộng thênh thang , sương đã bắt đầu dâng lên làm mờ cả mặt sông …

Cao hứng , anh Tư Lương lại cất tiếng hát một bài Nam Ai rồi vô vọng cổ … Bài tình ca nói về cảnh chinh phụ trông chồng trong thời ly loạn … và người chinh phu vẫn đi … đi mãi không về …

Chúng tôi ngồi lắng nghe , im lặng , lòng như dìu dặt vào một cõi hư vô huyền ảo …

Ra khỏi vàm thì tới nhà Hạnh , anh Tư ngừng hát , rà mái chèo cho xuồng ghé lại bến sông nhà Hạnh .

Hạnh đứng lên chào tôi, lí nhí :

- … Em lên nghen … Mai gặp …

Tôi bâng khuâng nhìn theo bóng em khuất dần trên con đường dẫn lên nhà dưới ánh trăng … Những hàng dừa đứng im, rủ bóng, vừa có vẽ đẹp mê hồn của cảnh một đêm trăng tĩnh mịt , vừa có vẽ u buồn của một buổi biệt ly .

Xuồng từ từ tách bến , hướng ra phía vàm, về nhà Bác Hai tôi.

Anh Tư Lương lại tiếp tục hát bài tình ca đang hát dỡ .

Tôi ngồi môt mình ở mũi , lòng buồn man mác !...

*

Đó là lần cuối cùng tôi gặp anh . Sau đó tôi lên Sài Gòn học , rất ít tin tức về anh .

Rồi cuộc chiến tranh ác liệt nổ ra . Trong một trận giặc càn ở Gành Hào , chúng phát hiện ra hầm bí mật của anh và bắn anh chết !

Tin anh bị giặc giết mãi về sau tôi mới biết .

Ôi ! Biết bao nổi đau xót, tiếc thương anh tràn ngập cả lòng tôi . Có thể nói , anh là một trong những người anh họ mà tôi yêu kính nhất bởi tính chất mạnh mẽ , lòng yêu những đứa em với nụ cười hiền hậu và tư cách đứng đắn của anh .

Cảnh một chiếc xuồng trôi xuôi dòng nước lớn đầy sông trong một đêm trăng với tiếng ca vọng cổ của anh năm xưa vẫn sống mãi trong lòng tôi , không thể nào quên .

Bây giờ ánh đèn màu Đô thị đã che khuất cảnh quê xưa , còn tìm đâu ra dưới bến sông cảnh nhánh bần gie , con đốm đậu ? ?

Rất tiếc là đường từ nhà Út Mai ra nhà Hạnh không xa mấy nên kỷ niệm đi chung xuồng một quảng ngắn trong một đêm trăng ngày quá xa xưa biết Hạnh còn nhớ hay chăng ?

Quên đi những kỷ niệm êm đẹp ngày xưa cũ để cho lòng nhẹ bớt u sầu . Ấp ủ mãi những hình bóng cũ trong lòng như tôi thì bao giờ tâm hồn cũng nặng trĩu thê lương .

Lòng dặn lòng hãy quên , nhưng làm sao mà quên được !

Ba tôi năm nay đã 92 tuổi song Người vẫn còn minh mẫn và nhớ rất dai . Hôm về CàMau cúng Thanh minh , tôi gợi ý hỏi ông :

- Ba còn nhớ những ngày Ba dạy học ở Cái su không ?

Ông cười hiền từ và nói :

- Nhớ chứ sao không … Mỗi ngày hai cha con đi từ nhà bác Hai mầy đến trường theo con đường dọc bờ sông…

- Ba còn nhớ lúc đó Ba dạy cho chế Út con , chế chín Rang , Hải , Hạnh , Bé Sáu … không ?

- Ba vẫn còn nhớ tất cả tụi nó rất rõ …

Và hình như ông biết vụ tôi và Hạnh , cũng như tôi nhắc lại là có "lý do" … gợi lại hình ảnh của người xưa , nên ông nói tiếp :

- … Ờ , Ba thấy hồi đó con Hạnh rất đẹp …

Tôi giật mình . Tại sao Ba tôi lại nói như vậy ? Phải chăng ông đọc được trong mắt tôi một chút gì vướng vít với hình bóng cũ ?

Tôi không biết . Song tôi rất biết ơn ông vì ông đã giúp tôi nhớ lại hầu như trọn vẹn hình bóng người em gái nhỏ xinh đẹp ngày xưa …

Ôi ! tthời gian thật là khắc nghiệt ! Đã chôn vùi những hình bóng thân thương của những kiếp người !

Còn Út Mai ?

Tôi không hiểu vì sao chế không ở Sài Gòn tiếp tục học may lại bỏ về đột ngột ? Hỏi bên nhà chị Ba Mạo thì người ta không nói thật , chỉ nói rằng chế nhớ nhà đòi về …

Năm đó , kỳ nghỉ hè , tôi vế Cần Thơ thăm nhà , khi lên Sài Gòn thì mới biết chế đã về CàMau .

Thành ra chị em không kịp từ giả nhau .

Không ngờ chuyến về quê của chế lần ấy là vĩnh biệt .

Sau nầy tôi mới biết , trong một trận giặc càn , chế lội qua một con sông không sâu lắm và bị chết đuối … Một cái chết tức tửi và đau thương !

Hời ơi ! Con sông Gành Hào, sông Cái Su nước chảy cuồn cuộn và sâu vô kể , chế đi lại bao lần cũng không nhận chìm chế được . Nhưng khói lửa chiến tranh và sự hung ác của kẻ thù đã đẩy chế phải chết chìm ở một khúc sông không có gì là nguy hiểm …

*

Hạnh ơi ! Có bao giờ em nhớ đến chế Út chăng ? .

Chúng mình ngày xưa ba đứa có một thời chơi thân với nhau và chế rất thương anh cũng như thương em .

…Có lần chế đã nói với anh "… rất tiếc là chuyện của tụi em đã không thành …"

Anh ước ao có một mùa Thanh Minh nào đó , anh và em về Xóm Huế đốt cho chế một nén hương tiếc thương chế , van vái cầu xin chế phù hộ , nhắc nhở chúng mình dù không nên duyên phận với nhau nhưng lúc nào cũng còn nhớ nhau …

Cà Mau , Thanh minh 2001 - 2002
TP Hồ Chí Minh Hè 2002



([1]) Dầu Cao Thiên làmột loại dầu gió có mùi giống một loại mùi dầu thơm . Hiện nay không còn thấy bán nữa .

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét