NGUYỄN TẤT NHIÊN VÀ
PHẠM DUY
NGUYỄN TẤT NHIÊN
Trong một entry trước đây có lần tôi đã đề cập đến thơ của Nguyễn Tất Nhiên , tuy nhiên tôi chưa nói đến thân thế , sự nghiệp của ông . Nay một lần nữa tôi lại đề cập đến Nguyễn Tất Nhiên , một nhà thơ lớn ở thế hệ chúng ta với đôi nét sơ lượt về cuộc đời, số phận của nhà thơ .
Tài liệu sưu tập nầy tôi trân trọng tặng cho Kim Dung và Ngọc Yến , những người làm thơ nghiệp dư nhưng có thừa tâm hồn của một nhà thơ lớn .
Hè, 2009
TIỂU SỬ
Nguyễn Tất Nhiên tên thật là Nguyễn Hoàng Hải, sinh ngày 30 tháng 5 năm 1952 tại quận Đức Tu, tỉnh Biên Hòa và mất ngày 3 tháng 8 năm 1992 tại California, là nhà thơ của miền Nam Việt Nam trong các thập niên 60 và 70.
Sự nghiệp của Nguyễn Tất Nhiên thời gian đầu không mấy thành công: thơ ông in ronéo tặng không cho các nữ sinh đều bị quăng vào thùng rác. Cho đến khi thơ ông được một số thầy giáo gửi đăng báo Sáng Tạo của Mai Thảo, rồi Phạm Duy, Nguyễn Đức Quang thấy đó mà phổ nhạc thì mới bắt đầu nổi tiếng.
Theo lời kể của nhà thơ Thái Thụy Vy: “hồi chưa nổi tiếng, trời nắng chang chang mà anh ưa mặc cái manteau mua ở khu Dân sinh, mồ hôi nhễ nhại, ưa đạp xe đạp đi cua cô em Bắc Kỳ nho nhỏ tên Duyên…”
Sau ông lấy vợ có tên là Minh Thủy, là người sau khi ông mất đã tranh chấp với gia đình ông bản quyền tập thơ “Minh khúc”.
Sau năm 1975, Nguyễn Tất Nhiên sang Mỹ, tiếp tục làm thơ. Ngày 3 tháng 8 năm 1992, người ta thấy ông nằm chết trong một xe hơi cũ, đậu dưới bóng cây trong sân chùa tại California.
Tác phẩm đã in
• Nàng thơ trong mắt (1966, cùng với Đinh Thiên Phương)
• Dấu mưa qua đất (1968, cùng với bút đoàn Tiếng Tâm Tình)
• Thiên Tai (Thơ, 1970)
• Thơ Nguyễn Tất Nhiên (Thơ góp nhặt từ 1969-1980, nhà xuất bản Nam Á - Paris in lần đầu tiên)
• Những năm tình lận đận (tập nhạc 1977-1984, nhà xuất bản Tiếng Hoài Nam)
• Chuông mơ (Thơ từ năm 1972-1987, nhà xuất bản Văn Nghệ - California)
Thơ của Nguyễn Tất Nhiên nổi tiếng với những tác phẩm viết về cảm tình tuổi trẻ, bằng cách đào sâu vào cảm xúc, tư tưởng của con người. Ông thổi một làn gió mới vào thơ Việt Nam với đầy những ý tưởng kỳ lạ: Người yêu là dao nhọn (trong bài Khúc buồn tình), là tín đồ duy nhất: "Tín đồ là người tình, người tình là ác quỷ, ác quỷ đầy quyền năng", còn tôi "là linh mục, giảng lời tình nhân gian", một cách ẩn dụ táo bạo để nói về cái tình cảm âu yếm trong đau khổ, lạc quan trong bi thiết của người yêu, được thể hiện bằng những lời lẽ bông đùa nhưng ngụ ý sâu cay. Nhiều bài khác thì gợi nên hình ảnh của tuổi học trò, vừa hồn nhiên, vừa nghịch ngợm ("Duyên của ta tình con gái Bắc", "Bởi yêu em nên sầu khổ dịu dàng")...
Thơ của ông do đó được đón nhận như một hiện tượng, cùng với sự quan tâm của các nhạc sĩ nổi tiếng lúc ấy như là Phạm Duy, Nguyễn Đức Quang, những dòng thơ kỳ lạ đã được phổ biến hầu khắp, được nhiều giới yêu thích.
KHÚC TÌNH BUỒN
về qua sông rộng
ta ngoắc mòn tay
trùng trùng gió lộng
(thà như giọt mưa
vỡ trên tượng đá
thà như giọt mưa
khô trên tượng đá
có còn hơn không
mưa ôm tượng đá)
Người từ trăm năm
về khơi tình động
ta chạy vòng vòng
ta chạy mòn chân
nào hay đời cạn
(thà như giọt mưa
vỡ trên tượng đá
thà như giọt mưa
khô trên tượng đá
có còn hơn không
mưa ôm tượng đá)
Người từ trăm năm
về như dao nhọn
ngọt ngào vết đâm
ta chết âm thầm
máu chưa kịp đổ
(thà như giọt mưa
vỡ trên tượng đá
thà như giọt mưa
khô trên tượng đá
có còn hơn không
mưa ôm tượng đá)
(2)
Thà như giọt mưa
gieo xuống mặt người
vỡ tan vỡ tan
nào ta ân hận
bởi còn kịp nghe
nhịp run vồi vội
trên ngọn lông măng
(người từ trăm năm
vì ta phải khổ)
(1970)
Nhận xét
Có người nhận xét thấy cuộc đời nhà thơ Nguyễn Tất Nhiên cũng tương tự như cuộc đời của họa sĩ Van Gogh của Hà Lan. Cả hai cùng sống hết mình cho văn học nghệ thuật, rồi có thời bị khủng hoảng tâm thần và cuối cùng tự sát. Cả hai người đều chết trong thập niên 40 của cuộc đời.
Ta phải khổ cho đời ta chết trẻ
Phải ê chề cho tóc bạc với thời gian
Phải đau theo từng hớp rượu tàn
Phải khép mắt sớm hơn giờ thiên định
Đây là những câu thơ tiền định trích trong bài Giữa trần gian tuyệt vọng làm năm 1972, lúc Nguyễn Tất Nhiên mới 20 tuổi. Những câu thơ nầy được khắc trên tấm mộ bia của ông. Mộ Nguyễn Tất Nhiên nằm trong Vườn vĩnh cửu trong nghĩa trang Westminster phía tây Little Saigon, California. Rất thường xuyên những người du khách Việt đến thăm khu phố Bolsa Little Saigon có ghé ngang qua thăm mộ người thi sĩ.
Trích Wikipedia
http://www.thica.net/category/tat-ca/nguyen-tat-nhien/page/2/
Phạm duy 2008
Phạm Duy khi dùng bài thơ nầy phổ nhạc có thêm một số đọan rất hay :
..." Người từ trăm năm về phai tóc nhuộm
Người từ trăm năm về phai tóc nhuộm
Ta chạy mù đời, ta chạy tàn hơi
Quỵ té trên đường đời, sợi tóc vướng chân người "...
Và :
..."Người từ trăm năm về ngang trường Luật
Người từ trăm năm về ngang trường Luật
Ta hỏng Tú Tài, ta đợi ngày đi
Đau lòng ta muốn khóc, đau lòng ta muốn khóc" ...
( Những năm đó hỏng Tú Tài là phải đi lính )
CNB mê thơ của ông NTN nhưng không rõ ông còn sống hay đã mất. Cảm ơn chú Dũng. Nhưng đọc xong cũng thấy buồn cho một kiếp tài hoa...Nhắc tới nhà văn Mai Thảo, CNB nhớ từng đọc "Tình yêu màu khói nhạt" của ông này. Nhiều nguồn tài liệu khác nhau về ông này, đọc cứ rối tung lên. Chú rành về ông này không chú?
Trả lờiXóaAnh Dũng ơi, dân Biên Hòa, đồng hương với Nguyễn tất Nhiên nè (bạn bè trong lớp ở trường PTTH Ngô Quyền - Biên Hòa gọi ảnh là Hải Khùng).
Trả lờiXóaAnh có cần thêm thông tin về NTN không? Ở BH có nhiều người tâm huyết với di sản thơ của NTN lắm, nếu thích tôi sẽ giới thiệu với anh.
Từ năm 72 đến năm 75 tôi có lên BH dạy ở trường Khiết Tâm mỗi tuần 2 ngày cùng với mấy người bạn nữa . Không chừng lúc đó em còn học ở Ngô Quyền . Dân BH dễ thương lắm . Học trò cũng rất ngoan . Tôi chỉ biết NTN qua sách vở, báo chí , song thơ của anh ấy một thời cuốn hút thế hệ của tôi , nhất là qua tay "phù thủy" Phạm duy . Hình như là những bậc tài hoa về thơ đều có vấn đề về tâm thần ? (H.M. Tử ) ...
Trả lờiXóaRất bồi hồi và xúc động khi nhớ lại một thời, những tháng năm ấy...
Trả lờiXóaNhững năm đó ai rớt Tú Tài là bị bắt lính : Tiêu tan tất cả những ước vọng cho tương lai : Học hành, tình yêu...và mọi thứ khác . Bạn bè tôi vì rớt TT 2 (hồi đó thi TT2 chua lắm) phải đi lính và có tới 5 người bỏ xác nơi chiến trường ! Cho nên khi đọc bài thơ hay nghe bản nhạc nầy lòng tôi xao xuyến bâng khuâng không tả ...Nhớ hết mọi chuyện ngày trước , nhớ từng gương mặt bạn bè không còn nữa ...Chuyện đó ít có người chia xẻ ... Ôi ! những người cùng thời giờ đâu tá ??
Trả lờiXóaCám ơn NY đã đọc nghe bài nầy và có 1 comment rất quý .
( Tôi có sửa lại một chút ở đoạn chót , NY xem lại nhé)
cám ơn entry này của anh .coca cũng thích thơ của NTN lắm . KD lại đi vắng nếu không em ấy đã qua đọc và thích lắm đó .
Trả lờiXóaLâu quá không gặp cocakim, khỏe không ? KD dạo nầy ít thấy nhỉ ? Cám ơn Cocakim đã ghé thăm .
Trả lờiXóakd cám ơn anh .kd có đi vắng ít ngày .giờ về qua thăm anh chúc ngày mới vui khoẻ .
Trả lờiXóakd cám ơn bài thơ anh viết về biển .kd rất thích biển .và tài liệu về nhà thơ NTN nữa .
Trả lờiXóa
Trả lờiXóaEm đi vắng thì có coca đến thăm cũng đở buồn . Hai em sao giống nhau thế ? Thấy comment như thấy người ...
Thời thiếu nữ mình đã từng viết thơ hạn gặp NGUYỄN TẤT NHIÊN rồi đấy bạn.có lần anh ta lên Ddà Lạt và tình cờ mình gặp trong quán cà phê TÙNG thấy anh ta xấu quá,nên không còn ý định gặp anh ấy nưa..Hehe thời thiếu nữ của mình vậy đó,lãng đãng yêu nhà thơ,yêu thơ mà khi thấy xấu ....thì không gặp...Tức cười quá..
Trả lờiXóaHèn chi khi đi Đà Lạt với bố mẹ cứ thấy hai người qua cà phê Tùng ngồi, mà CNB thì khoái đi quán khác... Người hồi thời xưa có khác...Hee. Hee.
Trả lờiXóa"yêu thơ mà khi thấy xấu ....thì không gặp...Tức cười quá.."
Trả lờiXóaĐâu có gì đáng cười ? Thơ và cái đẹp vẫn thường đi đôi với nhau mà ?
Khi mình đọc :
...Đưa em về dưới mưa ,
Nói năng chi cũng thừa ,
Đưa em về dưới mưa ,
Chắc ta gần nhau chưa ?
......
Thì không bao giờ mình tưởng tượng anh chàng thi sĩ viết những câu ấy lại xấu trai ...