PHIẾM LUẬN VỀ ÂM NHẠC ...

    ÂM NHẠC CHO TUỔI THƠ

 

 Bin đang nghe Tình Anh Bán Chiếu...

Tôi rất thích nghe nhạc , nhưng bắt đầu từ lúc bé thơ tôi chỉ nghe vu vơ vài bản nhạc dân ca trên radio; rồi nghe các anh chị hát thuộc lòng một số bài hát dân gian, nghe chị tôi hát những bài hát mà hồi đó người ta gọi là nhạc cải cách …

Nhưng bài hát nầy không phải là hay cho lắm , nhưng nó đã ăn sâu vào tâm não của tôi nên mỗi lần nghe lại như có âm hưởng của quê nhà của tiếng chày giã gạo , của tiếng kẽo kẹt võng đưa trong những buổi trưa hè ; của ánh trăng bàng bạc trên sông , xa xa có tiếng chó sũa vu vơ …

Những thứ ấy nung đúc tâm hồn tôi khiến cho tôi sau nầy có một cách thưởng thức âm nhạc khác những bạn cùng thời . Có lẽ từ buổi thiếu thời, thuở ấu thơ nhưng âm hưởng đó đã hằng sâu vào tâm khảm của tôi .

Ngày nay , người ta còn lấy nhạc cổ điển cho bé nghe lúc mẹ còn đang mang thai bé …(Link)

Trong giấc ngủ tôi đã từng nghe chị tôi hát những bài nhạc cải cách ấy và giấc ngủ cô miên vẫn còn mãi ghi nhớ sâu đậm những âm điệu ngọt ngào của thời niên thiếu

“Đêm nay thu sang cùng heo may …
“ Đêm nay sương lam mờ chân mây…” (Con thuyền không bến)

Hoặc :

“ Lệnh vua hành quân trống kêu dồn …
“ Quan với quân lên đường …” (Hòn vọng phu)

Hay :

“ Quê hương anh nước mặn đồng chua …
“ Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá …” (Tình đồng chí)

Mãi về sau…Lâu lắm về sau , mỗi khi nghe lại những bản nhạc nầy hồn tôi đi ngược về thời gian ấy , dù nghèo khó , gian khổ nhưng rất đẹp đẽ , thân thương …và tâm trí tôi, đời sống âm nhạc của tôi không bao giờ thoát khỏi những âm ba ngày ấy .

*

Khi thằng cháu tôi bắt đầu biết nghe nhạc , biết thích những lời ru của mẹ hay bà nó …thì tôi chợt nhớ đến những gì tôi đã nghe được hồi thơ ấu …

Nhưng mẹ của bé là dân Ýe Ýe không biết hát những bài nhạc dân ca và tình ca , còn bà nó thì hát ru rất kém, bà chỉ biết có vài câu ru , hát đi hát lại thằng bé không chịu ngủ …

Tôi hỏi : Bà có biết bài Gạo trắng trăng thanh không ? Biết bài Trăng rụng xuống cầu, Hòn vọng phu, Duyên quê …không ?

Bà của bé nói biết , nhưng khi hát bài Gạo trắng trăng thanh bà thưởng quên lời và chỉ ư e theo giọng nhạc …” Ti ti ti…ti tì ti…ti tí ti ti ti tì ti ti …”(trong đêm trăng , tiếng chày khua ta hát vang trong đêm trường mênh mang …”) .

Một thời gian sau, khi bé biết nói , một hôm chúa nhật tôi ở nhà , đem bé lên võng đưa ngủ , bé kêu tôi hát bài ti ti…(?) Tôi đớ người ra , sau mới biết đó là bài Gạo trắng trăng thanh . Và tôi hiếu ..:âm thanh “ti ti ti…” … đã ăn sâu vào tâm hồn thằng bé …

Khi thằng bé được 3, 4 tuổi tôi tạo cho nó một Folder trong máy tính với tiêu đề là nhạc Bin (Bin là tên thân mật gọi trong nhà) và mở cho nó nghe .

Khi nó được 4 tuổi nó biết chọn thời gian để nghe nhạc . Ví dụ nhà có khách hay đang mở TV thì không bao giờ nó xin mở nhạc để nghe …

Đặc biệt là trong giấc ngủ trưa, vào những ngày nghỉ học khi tôi đưa nó trên võng thì tằng bé đều xin tôi mở nhạc bằng điện thoại cho nó nghe và thường chỉ nghe 1,2 bài là thằng bé chìm vào giấc ngủ cô miên .

Tôi nhìn vẻ mặt thằng bé trong giấc ngủ say như phản phất một nét cười tươi, như có một nỗi vui mừng trên gương mặt thơ ngây của nó …

Hình như những âm thanh quen thuộc nầy vẫn còn vương vấn lấy nó trong giấc ngủ say …bởi tôi thử tắt nhạc thì nó liền mở mắt ra . Tôi biết rằng nó vẫn còn NGHE , nên tiếp tục mở lại …

Và trong nhà tôi, dòng “nhạc Bin” cũng có ảnh hưởng rất nhiều đến mọi người .

Đối với Bin, khi nghe bất cứ bản nhạc nào khác không phải là “nhạc Bin” nó đều không thích , và thường bỏ đi chỗ khác . Tôi muốn bổ sung một bài hát vào list nhạc của nó cũng lắm công phu …dẫn dụ cho nó nghe và thích một bài không phải dễ …

Dòng nhạc dân ca , Tình ca xưa với âm điệu Rumba, Bolero đã ru ngủ thằng bé trong thời thơ ấu đã un đúc cho nó một tâm hồn đậm sắc màu quê hương đầy hoa thơm cỏ lạ …với cánh đồng lúa vàng , với cánh cò điểm xuyết trên bầu trời hoặc ánh trăng soi trên dòng sông có gợn sóng nhấp nhô …mà Hoàng Thi Thơ gọi là “Trăng rụng xuống cầu …” Rồi trên dòng sông rắc bao nhiêu ánh vàng ấy , giọng hò lơ với câu thơ lục bát hay mái chèo điểm nhẹ trên sông vắng với giọng hò khoan làm mê hồn người …

Khi thằng bé có chuyện không vui như bị rầy hay làm mất đồ chơi …tôi thường dẫn dụ nó :” Nghe nhạc Bin không ?” …và sau vài bản là thằng bé vui vẻ lại ngay …

*

Thử nghiệm của tôi trên bản thân mình và trên thế hệ thứ ba đã có những kết quả bước đầu . Tuy nhiên , đối với thằng Bin , về sau tâm hồn nó thế nào ? nó thưởng thức âm nhạc ra sao ? tôi chưa biết . Bởi ngoài nỗ lực của gia đình và bản thân , nó phải sống trong một xã hội bát nháo…rồi thầy cô và bạn bè của nó nữa cũng ảnh hưởng tới nó không ít . Tôi không biết về sau thằng bé sẽ ra sao ?

Nhưng khi người ta cho thai nhi nghe nhạc cổ điển thì kết quả không thể đo đếm được , nhưng người ta biết chắc rằng tốt.