Đọc thơ: “Không đề”
của Nguyễn Bính
Kính tặng Thầy NGUYỄN OÁNH
1.
Bài thơ cũ. Bài viết này cũng cũ. Quay về với những cái cũ có khi là một trong những cách thư giãn tốt cho cả người viết lẫn người đọc .
Hôm nay dưới bến xuôi đò
Thương nhau qua cửa tò vò nhìn nhau.
Anh đi đấy, anh về đâu?
Cánh buồm nâu, cánh buồm nâu, cánh buồm...
Thơ Nguyễn Bính. Tựa “Không đề”. Chỉ có bốn câu. Theo tôi, đây là một trong những bài thơ hay nhất, hoàn chỉnh nhất của Nguyễn Bính. Bài thơ có hai nhân vật, một người con trai và một người con gái.
Người con trai ở dưới bến chờ xuôi đò. Người con gái ở trong nhà, qua khung cửa sổ, thẫn thờ ngó ra. Nguyễn Bính nói họ “thương nhau”. Chắc chỉ là thương thầm. Nên không có tiễn đưa. Nên người con gái mới băn khoăn tự hỏi “Anh đi đấy, anh về đâu?” Sáu chữ mà bời bời hai tâm sự ngổn ngang. “Anh đi đấy” là câu hỏi thảng thốt. Ðau nhói. “Anh về đâu?” là câu hỏi ngậm ngùi. Buồn tênh.
Người con gái ngạc nhiên, rồi bàng hoàng, rồi ngẩn ngơ. Chiếc thuyền rời bến, từ từ đi xa. Hình ảnh người con trai hút. Chỉ còn chiếc thuyền. Rồi chiếc thuyền cũng khuất. Chỉ còn cánh buồm vươn cao, vươn cao, chới với, chập chờn, lung linh, xa xăm:
Cánh buồm nâu, cánh buồm nâu, cánh buồm...
Người con gái vẫn còn đứng đó, bên thành cửa sổ, vời vợi nhìn theo. Câu thơ ngắt thành ba nhịp (Cánh buồm nâu / cánh buồm nâu / cánh buồm...), tưởng như mỗi nhịp ngắt là một làn sóng đột nhiên trào lên, che khuất cánh buồm. Bao nhiêu lần khuất rồi hiện. Lần cuối cùng, đã xa lơ xa lắc, người con gái chỉ còn nhìn thấy, mờ thật mờ, hình ảnh cánh buồm thấp thoáng, nhoà đi trong khói sóng bập bềnh. Không còn thấy màu sắc nữa: chữ “nâu” ở nhịp cuối biến mất.
Cái hay nhất của bài thơ không chừng nằm ở dấu ba chấm thay thế cho chữ “nâu” vắng mặt ấy.
Sự vắng mặt ấy nói được nhiều điều hơn hẳn các sự có mặt khác.
2.
Làm thơ là một cách thổi một luồng gió. Gió đo mình ở ngoài gió: ở mức độ lá reo. Làm thơ là một cách tỏ tình. Nói lớn hay nhỏ, dài hay ngắn, bổng hay trầm, nào có quan trọng gì. Quan trọng là ở chỗ người mình yêu có chớp mắt xúc động hay không. Nhà thơ lớn nào cũng đều là những tâm hồn lớn có khả năng thu nhận và rung cảm trước những làn sóng vỗ từ xa, rất xa, ngoài bản thân họ. Nhà thơ lớn là những hạt muối. Hạt muối nhỏ nhưng chất chứa dồn nén trong mình tất cả những vị mặn chát của đại dương. Nhà thơ lớn là những chiếc lá ngô đồng. Chiếc lá nhỏ hanh hao, bay bay trong gió thoi thóp biết mấy nhưng lại mang trong mình tất cả tín hiệu của một mùa trời đất đang đi.
Theo NGUYỄN HƯNG QUỐC
Nhớ NGUYỄN BÍNH !
Trả lờiXóaCòn nhớ năm học lớp Đệ Tứ (L.9) , ông thầy dạy văn của tôi là một người đầy một bồ văn chương . Ngày đầu tiên lên lớp ông nói lan man về văn học và đọc mấy bài thơ cho tụi tôi nghe , trong đó có bài NHÀ TÔI của NGUYỄN BÍNH . Tôi mê Thầy, mê thơ thầy đọc và có một ấn tượng rất sâu sắc về văn học ngay từ đó . Có thể nói thầy là người khai tâm cho tôi trên con đường học vấn và đi vào đời sống văn học sau nầy .
Xin gởi đến thầy lòng quý trọng và kính nhớ của đứa học trò năm xưa ...
NHÀ TÔI
Nhà tôi có một vườn dâu
Có giàn đậu ván, có ao cấy cần.
Hoa đậu ván nở mùa xuân
Lứa dâu tháng tháng, lứa cần năm năm.
Em tôi là gái mười lăm
Quét sân, chạy chợ, chăn tằm sớm trưa .
Thầy tôi dạy học chữ nho
Dạy dăm ba đứa học trò loanh quanh.
Có gì, tiếng cả nhà thanh (1)
Cơm ăn đủ bữa, áo lành đủ thay .
Còn tôi sống sót là may
Mẹ hiền mất sớm, trời đầy làm thơ .
Con tằm được mấy tiền tơ
Chao ơi, mà ước mà mơ lấy nàng.
Giàu sang kiếm chốn giàu sang
Vẫn tin tưởng chứ là nàng yêu tôi .
Mấy khoa thi chót thầy ơi
Thầy không thi đỗ để rồi làm quan,
Để rồi lắm bạc, nhiều vàng
Để cho con lấy được nàng, thầy ơi!
Nàng về làm dâu nhà tôi
Vườn dâu có thẹn với đôi tay ngà .
Ai thề như mới hôm qua
“Lấy nhau không được chẳng thà chết đi . “
Nhưng thôi nói nữa làm gì
Thế gian chán vạn kẻ thề có sao ?
http://vnthuquan.net/tho/tho.aspx?id=848&thisi=Nguy%E1%BB%85n%20B%C3%ADnh
Nhớ NGUYỄN BÍNH ...
Trả lờiXóaCÔ LÁI ĐÒ (Trích)
Xuân đã đem mong nhớ trở về
Lòng cô lái ở bên sông kia.
Cô hồi tưởng lại ba xuân trước,
Trên bến cùng ai đã nặng thề.
...............
Nhớ NGUYỄN BÍNH ...
Trả lờiXóaMỘT TRỜI QUAN TÁI (trích)
Chiều nay… thương nhớ nhất chiều nay
Thoáng bóng em trong cốc rượu đầy
Tôi uống cả em và uống cả
Một trời quan tái, mấy cho say!
.....
Nhớ NGUYỄN BÍNH ...
Trả lờiXóaTƯƠNG TƯ (trích)
Thôn Đoài ngồi nhớ thôn Đông,
Một người chín nhớ mười mong một người.
Gió mưa là bệnh của trời,
Tương tư là bệnh của tôi yêu nàng.
Hai thôn chung lại một làng,
Cớ sao bên ấy chẳng sang bên này?
Ngày qua ngày lại qua ngày,
Lá xanh nhuộm đỏ thành cây lá vàng.
...............
Tâm trạng quá!
Trả lờiXóaĐang buồn và nhớ?
Không thể dấu chị điều gì cả ...
Trả lờiXóaBầu trời hôm nay tím quá.....
Trả lờiXóaĐúng là có hai hình màu tím trong entry nầy . XuânLynh nói rằng :" Màu tím gợi nhớ những kỷ niệm đã xa... nên có người cũng đã đặt tên cho màu tím là màu của kỷ niệm, là màu của sự chia ly.
Trả lờiXóaCòn em thì tin, trong mỗi trái tim... đều có ẩn chứa sự ngọt ngào của màu tím Tình Yêu."
Thơ NB lại làm anh ray rứt nhớ phải không ...?
Trả lờiXóaHình ảnh "Cánh buồm nâu" là phần còn lại ... cứ làm người ta ngơ ngẩn anh TD nhỉ ?
Bốn câu nầy làm người ta ngẩn ngơ cho cảnh ly biệt . Ai có ở trong tình huống ấy cũng thấy lòng ray rứt nhớ ...không thôi ...
Trả lờiXóaVà "cánh buồm nâu..." là đợt sóng cuộn trào trên tâm sự của những kẻ ở người đi...
Partir c'est mourir un peu...Phải không Gi ?
Ngồi buồn lục lại thơ xưa...
Trả lờiXóaĐọc xong lòng bổng đong đưa cơn buồn.
Người ta vẫy bút: thơ tuôn
Mình ngồi gõ gõ: ra luôn một tràng...
Thơ hay đọc trước miệng hang,
mới đọc một hàng cóc đã nhảy ra.
Thơ ta đọc trước hàng ba...
có đàn bà góa chạy ra chửi rùm.
hehehe...!
Tui khoái hai câu nầy quá !
Trả lờiXóaXM ko thuộc thế hệ được tiếp cận nhiều với thơ NBính. Bây giờ mới duoc ...thích thú đọc thơ này ! "Cánh buồm nâu "tự nhiên gợi nhớ đến "cánh buồm đỏ thắm" trong La Paloma
Trả lờiXóaNB là một nhà thơ chuyên viết thơ thể lục bát rất gần gũi với tâm tình người bình dân . Em có những liên tưởng hay nhỉ ?
Trả lờiXóaThích nhất cái chân chất trong những vần thơ lục bát của Nguyễn Bính.. Nghe anh bình thơ mà em nhớ Thầy Giáo dạy văn của em quá!!
Trả lờiXóaNgày trước, nhiều thầy dạy văn cho chúng ta để lại cho chúng ta rất nhiều ấn tượng đẹp đẽ , chính vì thế những thế hệ đó về sau rất khá ...Tôi cũng dạy văn nè , nhưng không được như thầy của tôi hay thầy của truc ...
Trả lờiXóa