ĐƯỜNG VỀ QUÊ

                                   ĐƯỜNG VỀ QUÊ

 



Quê tôi ở Cần Thơ , cách Sài Gòn  168 km đường xe và phải đi qua hai con sông lớn là sông Tiền và sông Hậu . Trước năm 2001 phải đi qua hai chuyến phà .

  Thuở Ba Má tôi còn sinh tiền , tôi tuy đi học và đi làm ở Sài gòn , nhưng năm nào Tết đến tôi cũng về quê ăn Tết với Người . Và suốt mấy chục năm tôi đều đón Giao thừa ở quê nhà .

   Có năm bị kẹt công việc , nhà tôi và mấy đứa con phải ở lại Sài Gòn , tôi vẫn về quê , dù đó là chiều 30 Tết .

   Nổi nhớ nhà , bếp lửa gia đình của nồi bánh tét buổi chiều 30 Tết luôn thúc giục tôi bôn ba lặn lội bằng đủ cách để về quê .

  Thường những ngày giáp tết người đi về Miền Tây rất đông . Mua vé xe trước 2, 3 ngày vẫn không có chỗ , nhiều khi phải xếp hàng rồng rắn ra đến bên ngoài xa cảng  .

   Có năm, không là sao mua được vé xe , tôi phải đu theo xe hàng . Đến phà Cần Thơ thì đã gấn đến giao thừa ! .

  Đứng bên  nầy  sông Hậu nhìn dãy đèn sáng lòa bên kia Cần Thơ và đèn tín hiệu của đài truyền hình chót vót trên cao chớp tắt …chớp tắt …lòng tôi nôn nao , ước gì có cánh bay cho nhanh về  tới nhà . Thường là tôi bỏ xe đò , đi xe lôi (một loại xe kéo gắn máy ) nhanh hơn .

   Trước năm 2001 , tôi phải đi qua hai phà : Phà Mỹ Thuận và Phà Cần Thơ . Thời gian qua mỗi chuyến phà nhanh nhất là 1 giờ . Có khi kẹt phà 4. 5 tiếng đồng hồ là thường .  Những lần như vậy đi cả ngày mới về tới nhà .

 

                                                       Cầu Mỹ Thuận

  Năm nay đã có xa lộ Đông – Tây nên đi rất nhanh . Từ Sài Gòn về tới Trung Lương 70 km xe chạy chỉ mất 30 phút . Ngày trước đi có khi mất gần 2 tiếng đồng hồ .


Ngồi trên xe chật chội nhưng tôi cũng cố gắng quay một ít cảnh xe đi trên xa lộ để đánh dấu những ngày mới trên đường về quê nhà .

  Ra khỏi xa lộ, còn gần 100km thì cảnh cũ vẫn như xưa : Xe gắn máy chen chút giữa dòng xe đò , xe hàng , xe du lịch …nối đuôi …bò trên đường .

   Nhưng rồi tôi cũng về đến phà Cần Thơ .

   Cách bến phà mấy cây số , xe chờ qua phà đậu nối đuôi nhau …Tôi bỏ xe , đi xe ôm đến phà .

 
   Bến phà Cần Thơ hình thành gần cả trăm năm  trước khi Pháp làm xong QL1 . Đến tháng 4 năm nay khi thông xe cầu Cần Thơ thì nó chấm dứt vai trò lịch sử của nó . Do đó , tôi cũng ráng quay một số cảnh qua phà ngày Tết mà tôi đã đi qua đây suốt mấy mươi năm .
      “ Cây đa cũ  - bến đò xưa”  bao giờ cũng là những kỷ niệm đẹp của tuổi hoa niên . Nhiều người tuy xa lìa quê cũ đã lâu, cảnh vật đổi thay rất nhiều nhưng trong ký ức bao giờ những cảnh cũ cũng khó phai mờ .

               “Sông kia rài đã nên đồng ,
               Chỗ làm nhà cửa , chỗ trồng ngô khoai,
               Đêm nghe tiếng ếch bên tai,
               Giật mình cứ ngỡ tiếng ai gọi đò …”

                         (Nguyễn Khuyến  -  Sông lấp Nam Định ) 

      Bến phà Mỹ Thuận ngày xưa náo nhiệt tưng bừng , nhà cửa , hàng quán san sát . Hàng ngày cả chục ngàn lượt khách và xe cộ qua lại suốt ngày đêm …

   Bây giờ cảnh cũ còn đâu nữa . Cả một đoạn đường dài, nhà cửa tiêu điều đổ nát hoang tàn … chỉ còn dăm ba căn nhà lụp xụp của những người làm nghề chài lưới ven sông …

   Bến phà Cần Thơ bây giờ cũng ồn ào tấp nập không thua gì bến phà Mỹ Thuận ngày xưa …Ngày mùng 2 Tết  xe cộ đông đúc, xe gắn máy trùng điệp , người đi bộ chen chân không lọt .

                
    Nhưng sau 30 tháng tư năm nay thì cảnh “ Sông kia rài đã nên đồng “ sẽ diễn ra ở đây giống như ở bến phà Mỹ Thuận năm nào …

   Những gì trong ký vãng mặc dù vất vả , khổ cực, song khi xa nó hay mất đi vẫn làm cho ta tiếc nhớ , ngậm ngùi …

   Lấp sông Nam Định thì thêm đồng trồng ngô khoai , thêm nhà cửa , con người … Nhưng Nguyễn Khuyến đêm nằm nghe tiếng ếch kêu lại liên tưởng đến tiếng ai gọi đò ngày trước …Đó là sự tiếc nhớ những gì êm đẹp của một thời đã qua …

  

                                               Cầu cần Thơ đang thi công

Sau 30 tháng Tư tôi đi về Cần Thơ có thể chỉ mất 3 giờ , thời gian chỉ bằng một nửa ngày xưa . Nhưng “Cây đa cũ  -  bến đò xưa” chỉ còn là hoài niệm trăm năm …

   Giờ đây Ba Má tôi đã ra người thiên cổ thì dù con đường có rút ngắn bao nhiêu cũng không còn ý nghĩa gì nữa . Bếp lửa nhà ai không còn đỏ , nồi bánh tét năm nào bỏ chỏng chơ trong xó bếp , không ai kỳ cọ để nấu một nồi bánh cuối năm …

   Những thế hệ mai sau không thế nào hình dung được những chuyến phà trên dòng hai con sông Tiền và sông Hậu như vậy .
  
     Và câu  hát :

   “ Em đi mau kẻo trễ chuyến phà đêm qua bến Bắc Cần Thơ …”  chỉ vang bóng một thời …

   Vĩnh biệt những bến đò ngang trên sông Hậu ! Vĩnh biệt những chuyến phà suốt cả trăm năm đưa dón khách qua sông !

Không biết  còn ai nhớ  bến sông xưa với cảnh “ Nhánh bần gie, con đốm đậu”  ??

                                                                    Tết Canh Dần 2010