CHUYỆN TÌNH BUỒN
Những năm chiến tranh ác liệt , thanh niên sống ở thành thị , tức vùng QG kiểm soát phải đi quân dịch khi đến tuổi . Tuy nhiên cũng có kẻ hở : hoãn dịch cho những trường hợp đặc biệt . Thí dụ hoãn dịch vì lý do học vấn chẳng hạn : Những người đang học lớp thi . Nhưng nếu thi rớt thì không được hoãn nữa . .
Tôi được hõan dịch một năm lúc học thi Tú tài I ; năm sau học thi Tú tài II tôi cũng được hoãn .
Lúc ấy tôi ở nhà chị tôi để đi học .
Thời ấy thi tú tài II căng lắm , phải thi vấn đáp môn sinh ngữ 1 . Tỷ lệ đậu không bao giờ hơn 50% trong kỳ thi lần thứ nhất.
Chính vì thế mà bọn học thi tú tài 2 gạo bài rất dữ . Sơ sấy là phải vào quân trường , và bao nhiêu mộng ước, tình yêu, công danh … cũng trôi theo dòng nước .
“ Ta hỏng tú tài , ta hụt tình yêu …
“ Thi hỏng mất rồi , ta đợi ngày đi …
“Đau lòng ta muốn khóc; đau lòng ta muống khóc …” (PD)
Tôi học trường Hưng Đạo buổi sáng, , chiều vô chùa Phụng Sơn tự (Chùa Gò) học bài.
Ở đây tôi gặp Lan – một cô gái rất khả ái học đệ nhất Ban C trường Văn Học . Ban C là Ban Văn chương , rất ít người học . Đa số học sinh học Ban nầy là con gái – cũng không biết tại sao như vậy . Tuy nhiên những người học Ban C rất giỏi văn và sinh ngữ . Chúng tôi quan niệm rằng đó là những người rất mơ mộng , ướt át và lãng mạng .
Lan là một người con gái như vậy .
Lan không đẹp nhưng rất có duyên ; bề ngoài không có gì nổi bật nhưng nói chuyện rất hấp dẫn .
Lan không chưng diện nhưng lúc nào cũng là kiểu mẫu của sự ăn mặc lịch sự và rất mát mắt .
Lan là một người học rất chăm so với những bạn vào học trong chùa; cô hơi lơ là trong việc quan hệ với những người cùng học chung .
Nhiều anh bạn tôi theo đuổi Lan rất rát, nhưng không ai nhận được sự đáp ứng giao thiệp với họ .
Tôi cũng rất thích Lan , song do sợ thi rớt bị bắt lính nên không dám lơ là trong việc học để đi tán gái .
Nhưng số phận của mỗi con người hình như đã được định sẵn , vị tất có thể thoát ra được .
Nói rằng tôi không tán gái cũng đúng, nhưng tôi không thể không chú ý đến Lan . Tôi để ý thấy buổi trưa Lan thường hay đọc sách .
Một hôm đi ngang chỗ Lan ngồi , tôi thấy trên bàn đá chỗ Lan ngồi có cuốn Hồn Bướm mơ tiên của Khái Hưng . .
Tôi đánh bạo ngồi xuống băng đá đối diện với Lan , cầm quyển Hồn Bướm mơ tiên lên xem và hỏi :
- Sách nầy của cô phải không ?
Lan ngước lên nhìn tôi và thong thả đáp :
- Dạ phải .
- Lâu lắm rồi , có lần tôi được đọc quyển sách nầy. Tôi rất thích , song bây giờ hầu như đã quên cốt truyện …
Lan nói :
- Nếu anh thích thì cứ cầm về xem …
Giọng nàng du dương nghe êm tai khôn tả . Tôi nghe lòng xôn xao biết bao nhiêu tình cảm khi nghe giọng nói của nàng. Mãi nhiều năm sau, giọng nói ấy nhiều lúc vẫn còn văng vẳng bên tai, ru hồn tôi vào cõi mộng mỗi khi tôi nhớ đến Lan .
Đó là sợi dây tơ rất mỏng manh nối kết tình cảm giữa Lan và tôi .
Tuy tôi đã làm quen được với Lan nhưng tôi biết tính tình nàng nên vẫn tỏ ra lạnh lùng, né tránh mỗi khi gặp nàng . Bạn học trong chùa thì kháo nhau rằng “ Thằng Dũng đã cạy miệng con Lan được rồi !” làm cho tôi càng ngượng không muốn tiến tới nữa, sợ mang tiếng cho nàng .
Cốt truyện Hồn Bướm mơ tiên là một tiểu thuyết diễm tình hết sức đặc sắc của Khái Hưng . Một tiểu thuyết tình được nhiều người cho là hay nhất thế kỷ cho đến lúc ấy . Người ta cho rằng Hồn Bướm mơ tiên hay hơn Tố Tâm của Hoàng Ngọc Phách – một tiểu thuyết tình hay , được rất nhiều người hâm mộ - bời vì Hoàng Ngọc Phách viết Tố Tâm vào năm 1925 , văn chương vẫn còn ảnh hưởng lối xưa , không trau chuốt , hiện đại như Khái Hưng .
Sau nầy tôi nghĩ lại , có lẽ vì tôi đọc Hồn Bướm mơ tiên trong lúc ấy đã khiến cho lòng tôi vấn vương , nặng nợ với Lan .
Một hôm vào vườn chùa tôi tóm được một con bướm rất đẹp, đem về ép vào quyển Hồn Bướm mơ tiên . Trên nền giấy trắng tôi viết mấy câu thơ :
Bướm ơi bướm hãy vào đây ,
Cho ta hỏi bướm câu nầy bướm ơi
Tại sao không thấy nàng cười ,
Phải chăng nàng chỉ là người trong mơ ?
(Mượn ý thơ N. Bính) .
Tôi đưa trả quyển sách cho Lan và chờ trông phản ứng của nàng .
Nhưng vẫn không thấy gì cả !
Tôi vẫn biết đó chỉ là hoa trong gương; trăng dưới nước , tất cả chỉ là ảo mộng mà thôi , song lòng vẫn canh cánh , không sao quên được hình ảnh của Lan .
Liên tiếp nhiều hôm sau nữa chúng tôi vẫn vô chùa học đều và vẫn không …nhìn nhau !
Bỗng một hôm đi ngang chỗ Lan ngồi tôi thấy nàng để trên bàn quyển Tố Tâm của Hoàng Ngọc Phách .
Tôi lại mượn sách ấy và khi mở ra thì thấy có một tờ giấy nhỏ ghi mấy câu thơ :
Bạc mệnh hồng nhan một kiếp người ,
Tiếc thương phận bạc thuở nào nguôi
Nhớ nhớ thương thương người thiên cổ
Thác còn vương hận mãi không thôi …
Chữ viết nắn nót thật đẹp và sắc sảo .
Cảm khái vì thương ngừơi hồng nhan bạc mệnh, nàng như khóc người xưa đã một thời yêu, một lần dang dở và cuối cùng thành ra người mệnh bạc .
Mỹ nhân tự cổ như danh tướng,
Bất hứa nhân gian kiến bạc đầu .
Đọc sách, đọc thơ của Lan tôi thấy lòng mình bát ngát .
Số mệnh nào đã xuôi khiến cho Lan đưa cho tôi quyển Hồn Bướm mơ tiên và rồi quyển Tô Tâm ?
Làm sao tôi biết ?
*
… Bạn của Đạm Thủy nói rằng :
- 58 chết rồi !
Thế là xong một kiếp người ! Nhưng không biết Tố Tâm và Đạm Thủy ai khổ hơn ai ?
Tôi trả lại quyển sách cho Lan và họa lại bài thơ cám cảnh ấy , chắc là của Lan .
Kiếp người bạc mệnh đớn đau thay
Nhớ người đi , đi mãi không phai,
Ta sống bơ vơ nơi trần thế ,
Thương người mệnh bạc có mấy ai ?
Đó là sợi tơ thứ hai kết nối cuộc tình của tôi với Lan .
Từ đó tôi và Lan thơ đi tin lại , chủ yếu là thơ . Một thời gian sau chúng tôi gắn bó tưởng như không bao giờ xa cách được
Không ai tỏ tình ; cũng không ai hỏi rằng có yêu không ?
Chúng tôi đến với nhau rất tự nhiên thông qua văn chương và sự hiểu biết lẫn nhau .
Một lần tôi hỏi Lan :
- Vì sao em yêu anh ?
Lan đáp không do dự :
- Vì anh không bao giờ nhìn em …
- ? ..
- Em biết anh rất thích em , nhưng anh không theo đuổi em , tán tỉnh em …
Thật là khó hiểu .
Tôi hẹn với lòng là yêu Lan tôi phải hết sức cố gắng học .
Nhưng tình yêu là thứ mật ngọt thường làm cho lý trí bị mù lòa .
Sự say mê nhau của chúng tôi đã phần nào làm suy giảm sức học của tôi .
Một buổi tối kia , Lan rủ tôi và Yến , bạn học cùng lớp của Lan đến căn gác nàng đang ở chơi . Lan tổ chức nấu chè ăn và chúng tôi chuyện trò rất sôi nổi .
Đến gần 11giờ Yến mệt mỏi nên lên giường nằm ngủ . Tôi và Lan tiếp tục tranh luận một trong những vấn đề văn học đang sôi nổi trong thời kỳ ấy .
Đến khi sực tỉnh thì phố xá vắng hoe . Đã đến giờ giới nghiêm !
Tôi phải ở lại căn gác của Lan đến sáng mới về .
Tôi bị chị tôi la một trận và hăm mét với Ba tôi .
Tôi rất ân hận và hứa với chị không tái phạm nữa . Dĩ nhiên là tôi nói dối là đến nhà Thanh , một bạn học thường ghé nhà chị tôi chơi. Tôi cũng dặn Thanh là nếu chị tôi có hỏi thì nhớ “đỡ đạn” giùm tôi .
Bẳng đi một thời gian, sự quyến luyến nhau của chúng tôi càng thêm khăng khít , vắng nhau một hôm là thấy nhớ nhung lay lắt , không chịu nổi .
Thế rồi tôi phải nhờ Thanh đến xin với chị tôi chở tôi đến nhà nó chơi và Thanh đã thả tôi xuống nhà Lan !
Thế là chúng tôi bên nhau suốt sáng !
Nhưng chuyện ấy rồi cũng đến tai chị tôi .
Một lần nữa chị cảnh cáo tôi rất nghiêm khắc và nói rằng nếu tôi tái phạm thì chị sẽ mách với Ba tôi . Tôi lại long trọng hứa !
Nhưng chị tôi cũng như tôi đâu biết rằng một kẻ say tình thì thường không còn lý trí nữa !
Và tôi đã tái phạm !
Lần nầy do một mình tôi ngủ ở nhà trước nên học đến khuya, tôi mở cửa lẻn đi , đến hết giới nghiêm – khoảng 5 giờ sáng mới về !
Được mấy lần như thế thì đổ bể .
Lần nầy do anh rễ tôi phát hiện .
Chị tôi lập tức báo về Cần Thơ cho Ba tôi .
Lúc ấy tôi đã thi đệ nhị lục cá nguyệt xong , được nghỉ mấy ngày .
Rồi một hôm tôi nhận được một điện tín khẩn của Ba tôi , nội dung đại ý như sau : “ Thu xếp hết sách vở , đồ đạc , vế CT gấp ngay khi nhận được điện tín nầy .”
Không cận kề nghe Ba dạy làm người …
Tôi được biết chị tôi cũng nhận được một điện tín của Ba tôi, nhưng nội dung thế nào tôi không rõ .
Chỉ thấy chị tôi soạn quần áo của tôi , hối thúc tôi chuẩn bị đồ đạc trong buổi sáng hôm ấy và đến trưa anh rễ tôi đưa tôi ra bến xe. Tôi có cảm tưởng mình bị “áp giải” về nơi thọ hình !
Tôi không có thời gian và không thế nào qua chùa từ giả Lan bởi sáng hôm ấy Lan đi học . Tôi chỉ nhắn với Thanh là tôi về quê ít hôm rồi sẽ lên .
Tôi giả từ Thành đô bỏ lại phía sau muôn ánh đèn màu hoa lệ, bỏ người yêu không một lời từ giả , bỏ hết bạn bè, phố phường với những cuộc vui, hẹn hò nhau những chiều thứ bảy …để khăn gói quả mướp về quê chuẩn bị đối diện với sự nghiêm khắc của Ba tôi .
Về đến nhà tôi như một con chó ăn vụng bột . lấm lét, không dám nhìn thẳng vào mắt ai , nhất là Ba tôi .
Tuy nhiên, trái với sự lo sợ của tôi , Ba tôi không nói gì cả làm cho tôi càng hồi hộp .
Tôi thấy ở nhà đã chuẩn bị cho tôi một phòng học khá tươm tất ở cái chái nhà bên hông với bàn ghế bảng đen, đèn quạt đầy đủ và mẹ tôi nói rằng đó là chỗ học của tôi .
Tôi thầm cảm ơn gia đình và thấy Ba tôi đối xử với tôi rất tâm lý và rộng lượng . Tôi thấy gia đình là một mái ấm thực sự chứ không phải là nơi “thọ hình” như tôi nghĩ ban đầu .
Lúc ấy tôi đã trên 18 tuổi . Ba tôi bảo tôi nộp đơn ở Hội đồng thi Cần Thơ thi dạng thí sinh tự do .
Thế là tôi mất liên lạc hẳn với Lan .
Thanh viết thư cho tôi nói rằng sau khi tôi về Cần Thơ ít lâu Lan dời nhà đi đâu không ai biết và nàng không vào chùa học nữa .
*
May mắn quá ! Năm đó tôi thi đậu và được hoãn dịch tiếp để học lên đại học .
Tôi xin nhắc lại một entry cũ của tôi nói về Thắng bạn tôi – cũng là người cùng hội cùng thuyền với tôi . Lúc chuẩn bị thi Đệ nhịc lục cá nguyệt anh đã si mê cô Nga bỏ học nhiều ngày và đã thi rớt TT2 bị bắt đi học trường sĩ quan Thủ Đức . Kết cuộc anh đã bỏ thây ngoài mặt trận .
Ba tôi với cương vị người thuyền trưởng lèo lái con thuyền nhà vượt qua những cơn sóng dữ .
Người có một quyết định hết sức đúng đắn khi buộc tôi phải lập tức về quê bởi thấy tôi có triệu chứng sa ngã ở khoản thời gian quan trọng nhất quyết định vận mệnh của cả cuộc đời tôi .
Sự quyết đoán đó là một cánh tay mầu nhiệm kéo tôi lên từ trong vực thẩm .
Nếu Ba tôi để tôi tự do như Thắng có lẽ tôi không thoát khỏi số phận nghiệt ngã trong thời tao loạn .
*
Còn Lan ?
Khi tôi thi đậu TT2, tôi lập tức lên SG tìm Lan , nhưng bóng chim tăm cá làm sao tìm được một người trong biển người mênh mông của đô thị Sài Gòn ?
Thời gian tôi quen Lan không lâu . Tôi chỉ biết một chút lý lịch của nàng : Gốc người Huế , gia đình tản cư vào vùng miền Đông của Tỉnh Biên Hòa .
Chỉ bấy nhiêu đó thì không thể nào tìm ra được một con người .
Tôi ngậm ngùi trở về chốn cũ nhìn vườn chùa xác xơ mà lòng quặn thắt .
*
Nhiều năm sau , một hôm tôi được Thanh báo tin rằng đã gặp được Lan .
Thanh nói rằng Lan đã có chồng và có 2 con . Chồng nàng là một Biên Tập viên Cảnh Sát tức là Thiếu tá Cảnh sát - và đã chết trong cuộc tấn công của phe bên kia vào Chi Khu mà anh phụ trách .
Thanh hỏi tôi có muốn gặp Lan không ?
Tôi thoáng nghe một bài hát của Phạm Duy với lời thơ của Phạm văn Bình
…Năm năm rồi không gặp ,
Từ khi em lấy chồng ,
Anh dặm trường mê mãi,
Đời chia như nhánh sông …
………………
… Anh một đời dong ruỗi ,
Em tay bế tay bồng
Chiều hắt hiu xóm đạo
Hồi chuông giáo đường vang …
…………………..
Năm năm rồi không gặp
Từ khi em lấy chồng
Thương người em năm cũ
Thương góa phụ bên sông …
*
Lòng tôi bâng khuâng bất định …
Thu sau 2006
